به گزارش وارش نیوز ،بر اساس اعلام سازمان هواشناسی، کمینه دمای استانهای کشور با نفوذ توده هوای سرد قطبی با روند افزایشی تا چهارشنبه (۱۰ دی ماه) ۲۵ استان کشور را درگیر خواهد کرد و همزمان فعالیت سامانه بارشی تشدید میشود. در این شرایط افزایش مصرف انرژی دور از انتظار نیست.
پیشبینی سازمان هواشناسی کشور از تحلیل نقشههای هواشناسی نشان میدهد امروز (۸ دیماه) میانگین کمینه دمای ۱۴ استان صفر و کمتر از آن خواهد بود. این شرایط سهشنبه (۹ دیماه) و چهارشنبه (۱۰ دیماه) به ترتیب برای ۲۳ استان سپس در ۲۵ استان پیشبینی شده است.
ایران در آستانه ورود یک موج سرمای شدید سهروزه قرار گرفته است که همزمان با آن، فعالیت سامانههای بارشی نیز تشدید خواهد شد. این رویداد جوی، بهویژه برای مناطقی که پنج سال متوالی را تحت تأثیر خشکسالیهای شدید قرار داشتند، اهمیت مضاعفی پیدا میکند. به نظر میرسد این سرمای ناگهانی، اولین سکانس از تحقق پیشبینیهای هواشناسی مبنی بر بازگشت بارشها به شرایط نرمال در فصل زمستان باشد.
این در حالی است که مقامات پیشتر نسبت به این شرایط هشدار داده بودند؛ احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، پیش از این اعلام کرده بود که مدلهای عددی، میل بارشهای فصل زمستان به میانگین بلندمدت را نشان میدهند.
تضاد با سالهای گذشته:
عملکرد بارشهای اخیر مهرماه، این امیدواری را تقویت کرده است. دادههای هواشناسی حاکی از آن است که تا تاریخ ۶ مهر در سال آبی جاری (مهر ۱۴۰۴ تا مهر ۱۴۰۵)، کشور بهطور میانگین ۶۲.۷ میلیمتر بارش دریافت کرده است؛ میزانی که تنها ۲.۴ درصد نسبت به میانگین بلندمدت فاصله دارد و نشاندهنده بهبودی نسبی پس از سالهای کمبارش است.
با این وجود، وضعیت دما همچنان گرمتر از حد معمول باقی مانده است. میانگین دمای کشور در سال زراعی جاری (تا ۶ دیماه) با ۱.۱ درجه سانتیگراد افزایش نسبت به میانگین بلندمدت، همچنان در ۱۵.۳ درجه سانتیگراد ثبت شده است.
بنابراین، موج سرمای پیش رو، علاوه بر چالشهای کوتاهمدت خود، بهعنوان یک محک مهم برای سنجش تأثیر سامانههای جدید بر کاهش اثرات خشکسالی پنج ساله عمل خواهد کرد.
با وجود خوشبینیها نسبت به ورود سامانههای بارشی و برف در مناطق سردسیر، کارشناسان تأکید دارند که این بارشها بهتنهایی قادر به رفع کامل تنش آبی کشور نیستند. افزایش میانگین دما در سالهای اخیر، خسارات جبرانناپذیری به جا گذاشته؛ از بین رفتن یخچالهای باستانی و تبدیل شدن تدریجی رودخانههای شمال کشور به مجاری فصلی، نشان میدهد که حتی یک زمستان پربارش نیز نمیتواند بهطور کامل بر خشکسالی هیدرولوژیک فائق آید.
با این حال، فعالیت سامانه بارشی فعلی، بهویژه در مناطق سردسیر به شکل برف، زمینه ذخیره منابع و ارتقای موقت شرایط آبی را فراهم میکند. این شرایط نیازمند آمادگی دوگانه است: از یک سو، مدیریت مصرف انرژی برای جلوگیری از بحرانهای احتمالی در پی کاهش شدید دما، و از سوی دیگر، آمادگی برای انسداد مسیرهای روستایی.
جزئیات افت دما:
صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، جزئیات این موج سرما را تشریح کرد. او اعلام نمود که از روز دوشنبه (۸ آذرماه)، با ریزش هوای سرد قطبی از شمال غرب کشور، استانهای این منطقه شاهد کاهش دما خواهند بود. این افت دما روز سهشنبه به نیمه شمالی کشور گسترش یافته و در نهایت، صبح روز چهارشنبه به اوج خود میرسد، بهطوری که تقریباً تمامی مناطق کشور کاهش محسوس دما را تجربه خواهند کرد.
ایران در آستانه یکی از سردترین مقاطع زمستانی جاری قرار گرفته است؛ موج سرمای شدیدی که از روز دوشنبه (۸ دیماه) آغاز شده و قرار است روز چهارشنبه (۱۰ دیماه) به اوج خود برسد و ۲۵ مرکز استان را با دمای صفر یا زیر صفر مواجه کند.
به گفته صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، کاهش دمای هوا در برخی نقاط نیمه شمالی کشور نسبت به شنبه (۶ دیماه) به شکل نقطهای تا ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد خواهد رسید. این روند کاهشی، سهشنبه (۹ دیماه) را به روزی بسیار سرد تبدیل میکند؛ بهطوری که ۲۳ استان کشور، دمای میانگین زیر صفر را تجربه خواهند کرد. در این روز، شهرکرد با میانگین دمای ۱۵- درجه، زنجان با ۱۲- درجه و ارومیه با ۱۱- درجه، سردترین مراکز استان خواهند بود.
این موج سرما، اگرچه بسیار گسترده و محسوس است، اما ماهیت آن گذرا خواهد بود. پیشبینیها نشان میدهد پس از صبح سرد چهارشنبه (۱۰ دیماه)، روند افزایش تدریجی دما آغاز شده و شرایط به سمت نرمال بازمیگردد. با این حال، شدت سرما در این بازه زمانی کوتاه، لزوم آمادگی دستگاههای اجرایی و مدیریت مصرف انرژی را دوچندان میکند.
در کنار این سرمای شدید، سامانههای بارشی فعال در ۲۷ استان، نویدبخش ذخیره نسبی منابع آب پس از سالهای متمادی خشکسالی است. با این وجود، کارشناسان هشدار میدهند که افزایش میانگین دما در سالهای اخیر که منجر به نابودی یخچالهای باستانی و فصلی شدن رودخانههای شمال شده، به این معناست که حتی یک زمستان پربارش نیز نمیتواند تنش آبی و خشکسالی هیدرولوژیک را بهطور کامل برطرف سازد.
سازمان هواشناسی کشور با صدور اطلاعیههایی، نسبت به احتمال افزایش مصرف حاملهای انرژی، یخزدگی جادهها و لغزندگی معابر هشدار داده است. همچنین، بارش برف و باران تا سهشنبه (۹ دیماه) در ۲۷ استان میتواند موجب اختلال در ناوگان حمل و نقل و آبگرفتگی معابر شود. لذا بر لزوم صرفهجویی در مصرف سوخت، عایقبندی مناسب تأسیسات و استفاده از ضد یخ در خودروها تأکید شده است.